“Hộ sinh” hoặc “Nữ hộ sinh”, từ tiếng Anh là “Midwife”, là người trực tiếp làm việc trong lĩnh vực Y tế liên quan đến việc bảo vệ sức khỏe sản khoa/phụ khoa, chăm sóc cho Mẹ bầu/Mẹ sữa, giúp cho sản phụ khi sinh nở và đón trẻ sơ sinh khi chào đời được an toàn. Ngoài ra, còn kiêm luôn việc giáo dục sức khỏe tình dục, kế hoạch hóa gia đình, cách phòng ngừa thai... Trước đây, đa phần do phụ nữ đảm nhiệm nên dân gian còn gọi là “Cô đỡ”, “Bà đỡ”, “Cô mụ”, “Bà mụ”...

Trong thế kỷ 20, chương trình đào tạo hộ sinh chuyên nghiệp bắt đầu xuất hiện, các hộ sinh được đào tạo về quản lý cơn đau, kỹ thuật can thiệp sinh nở an toàn, chăm sóc sản phụ, thai nhi và bé trong/sau sinh. Đối với nhiều quốc gia trên thế giới, ngành Nữ hộ sinh đòi hỏi phải qua huấn luyện y khoa, tuy không phụ thuộc vào hệ thống đào tạo bác sĩ y khoa. Sự khác biệt này dựa trên nguyên tắc việc sinh con là một diễn biến bình thường trong đời người, không phải là một căn bệnh. Điều này tạo ra một lực lượng hộ sinh chuyên nghiệp trong lĩnh vực bảo vệ/chăm sóc sức khỏe sinh sản, Mẹ bầu/Mẹ sữa, Bé sơ sinh.

Ngày nay, ngành Hộ sinh được công nhận là một phần không thể thiếu của hệ thống chăm sóc/bảo vệ sức khỏe sinh sản trên toàn cầu. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tỷ lệ tử vong mẹ và trẻ sơ sinh. Tùy vào cơ sở hay vị trí công tác, các Hộ sinh có vai trò và nhiệm vụ: tư vấn trước khi mang thai, thăm khám thai, đở đẻ thường, theo dõi chăm sóc trước/trong/sau khi sinh. Cung cấp các dịch vụ tư vấn, chăm sóc sức khỏe, bảo đảm an toàn, hỗ trợ tinh thần, giáo dục hướng dẫn chăm sóc bền vững cho các cặp vợ chồng, các phụ nữ muốn sinh con. Để đảm bảo cho “Mẹ tròn con vuông” trong quá trình theo dõi mẹ mang thai, hoặc can thiệp khi sinh, các hộ sinh thường cộng tác với bác sĩ sản khoa cùng giải quyết các ca sinh khó…

Tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nhiệm vụ hộ sinh được quy định: Thực hiện các quy định chung về chuyên môn chăm sóc hộ sinh; Tiếp nhận và nhận định tình trạng sức khỏe của người sử dụng dịch vụ hộ sinh; Xác định và thực hiện các can thiệp chăm sóc hộ sinh; Đánh giá kết quả các can thiệp chăm sóc hộ sinh; Hỗ trợ các bà mẹ trong suốt quá trình mang thai và sinh nở; Cung cấp dịch vụ chăm sóc trước/trong/sau khi sinh, các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, khám sàng lọc ung thư vú và cổ tử cung; Trường hợp khẩn cấp, các nữ hộ sinh cũng có thể thực hiện cấp cứu sản khoa cơ bản.

Được sự giúp đỡ, tham mưu của Bộ Y tế, Tổng hội Y học Việt Nam, một số cơ quan ban ngành Trung ương và bà Chieko Nohno - Nghị sĩ Quốc hội Nhật Bản, ngày 16/10/1995, Thủ tướng  Chính phủ đã ban hành Quyết định số 657/QĐ-TTG về việc phê duyệt thành lập “Hội Nữ Hộ sinh Việt Nam”. Hội chính thức ra mắt vào ngày 09/12/1995, tại Đại hội Đại biểu Hội Nữ Hộ sinh lần thứ I được tổ chức tại tỉnh Thừa Thiên Huế. Đại hội kêu gọi sự đồng lòng, đoàn kết, giúp đỡ hội viên tiến bộ, xây dựng ngành Hộ sinh Việt Nam ngày càng phát triển, góp phần vào việc tăng cường sức khoẻ nhân dân, đặc biệt trong lĩnh vực bảo vệ sức khoẻ bà mẹ trẻ em, sức khoẻ sinh sản và bảo vệ quyền lợi chính đáng, hợp pháp của hội viên.

Nhân kỷ niệm “Ngày Quốc tế Hộ sinh 5/5”, kính chúc đội ngũ Hộ sinh luôn tràn đầy năng lượng, nhiệt huyết và thành công, góp phần vào công cuộc chăm sóc bảo vệ SKND và phát triển     kinh tế - xã hội nước nhà./.

 Chí Hùng (Tổng hợp)